Diagnoza autyzmu narodziła się w roku 1943, kiedy Leo Kanner, psychiatra dziecięcy, opublikował artykuł naukowy zatytułowany "Autystyczne zaburzenia kontaktu afektywnego". Kanner opisał grupę 11 dzieci, u których zaobserwował specyficzny wzorzec zachowania - chęć przebywania
w samotności, potrzeba robienia wciąż tego samego. Występujące zaburzenia nazwał autyzmem wczesnodziecięcym, nawiązując do greckiego słowa "autos" (sam).
Od czasów Kannera nastąpił duży postęp w wiedzy na temat autyzmu. Wyodrębniono trzy podstawowe obszary, w których ujawniają się charakterystyczne dla tego zaburzenia nieprawidłowości: zachowania społeczne, komunikacja, sztywne wzorce aktywności
i zainteresowań. Symptomy autyzmu ujawniają się w ciągu pierwszych 36 miesięcy życia (zazwyczaj już w pierwszym roku życia). Autyzm około czterokrotnie częściej diagnozowany jest u chłopców.
Osoby z autyzmem mają trudności w zakresie:
-nawiązywania i podtrzymywania interakcji społecznych,
-komunikowania się, zarówno z użyciem mowy, jak i w sposób niewerbalny,
-aktywności, zachowań, zainteresowań- przyjmują one ograniczone, powtarzalne, stereotypowe formy.
Trudności te przybierają u poszczególnych osób różną postać i mają zróżnicowane nasilenie: od lekkich, w niewielkim stopniu zakłócających funkcjonowanie, po głębokie.
Do najczęściej potwierdzanych w badaniach wczesnych objawów autyzmu należą: brak reakcji na własne imię, ograniczony kontakt wzrokowy, rzadkie uśmiechanie się w kontaktach społecznych, brak współgrania emocjonalnego z innymi osobami, małe zainteresowanie bodźcami społecznymi, zubożała wokalizacja, ograniczone zdolności naśladowania, tworzenia wspólnego pola uwag i okazywania przywiązania. (Pisula, 2012)
Opisy funkcjonowania osób z autyzmem zawierają wiele informacji na temat nietypowego odbioru bodźców sensorycznych. Potwierdzają to również autobiograficzne wypowiedzi osób z tym zaburzeniem. "Jestem wyczulona na odgłosy. Na głośne dźwięki. Na nagłe dźwięki. A co gorsza, nagłe i głośne dźwięki, których się nie spodziewam. A co jeszcze gorsze, nagłe i głośne dźwięki, których się spodziewam, ale nie potrafię ich kontrolować- to bardzo powszechny problem wśród osób autystycznych. Kiedy byłam dzieckiem, przerażały mnie gumowe balony, bo nie wiedziałam, kiedy wystrzelą"- pisze Temple Grandin w książce "Mózg autystyczny. Podróż w głąb niezwykłych umysłów".
Dr M. Piszczek wymienia następujące cechy percepcji, myślenia i emocji osób z autyzmem:
Ponadto osoba z autyzmem:
W świetle współczesnej wiedzy, autyzm należy do zaburzeń neurorozwojowych, co oznacza, że jest on związany z nieprawidłowym rozwojem i funkcjonowaniem mózgu. Przypuszcza się, że istotną rolę w jego powstawaniu odgrywają uwarunkowania genetyczne, choć dotychczas nie wykryto "genu autyzmu". Trwają także badania nad środowiskowymi przyczynami autyzmu tj. czynniki prenatalne i okołoporodowe, problemy metaboliczne, alergie, obniżona odporność, zatrucie rtęcią lub innymi metalami ciężkimi, podwyższony poziom serotoniny itp. (Pisula, 2012)